fizika za osnovce
Merne jedinice antičkog sveta
Merne jedinice van SI Sistema, prvo što ljudima padne napamet su inči, stope, jarde... Ali retko ko se seti da obzirom da ljudske civilizacije postoje već sedam i više hiljada godina, a između ostalog nauka je to što ih čini civilizovanim. I većina tih civilizacija su imale svoje specifične jedinice mere.
Drevni Egipat
Jedinice za dužinu u Egiptu nastale su jos u ranodinastiskom periodu. Prvo što je bilo izmereno je bila dubina Nila koja je iznosila 6 laktova i 1 dlan (oko 3.2m). Merne jedinice u drevnom egiptu su uglavnom bili dužine delova tela nekih faraona ili dužine nečega što ih je okruživalo.
Za merenja većih dužina su uglavnom koristili konopce gde su se vezivali čvorovi na svaki „nbiw“ (u direktnom prevodu bi značilo poluga) što je otprilike 60cm. Tako bi se izračunalo koliko je nešto dugačko u mernim jedinicama.
Jedinice dužine
Jedinice kao što su „Veći raspon“ ili „manji raspon“ su izvedene od raspona krila ptica. Veće jedinice kao što su „khet“ i „iteru“ bi se uglavnom koristile za merenje rastojanja izmedju gradova ili duzina vodotokova .
Jedinice za izražavanje površine
Jedinice za površinu su bile od najvećeg značaja zbog prodaje zemlje i zbog izračunavanja površine temelja za izgradnju kuća, palata, pa između ostalog i tih velikih priamida.
Jedinice za izražavanje zapremine
Jedinice za zapreminu su u starom Egiptu bile veoma važne, što arhitekturu to i za agrikulturu i snabdevanje stanovnistvo vodom .
Stara Grčka (Antička Grčka)
Civilizacija odakle je sve počelo, odakle sve nauke imaju korenove, mesto najvećeg razvitka filozofije, astronomije, matematike, medicine, biologije i jos mnogo. Dosta mernih jedinica nastalih u Antičkoj Grčkoj se korista i dan danas. A Grčka arhitektura je među najpoznatijim zajedno sa Rimskom koja će kasnije biti pomenuta.
Jedinice za izražavanje dužine
Kao i u egiptu neke jedinice u Staroj Grčkoj bile su odredjene po delovima tela kao što je na primer „δάκτυλος“(daktylos) što znači „prst“ (dužine je palca, otprilike 19,3mm). Ali ovakav način merenja je pravio zablude jer su npr. Eginjani bili dosta krupniji narod od Atinjana.
Jedinice dužine u staroj grčkoj su se delile na manje i veće.
Jedinice površine
Pregled najčešće korišćenih jedinica u kojima su stari Grci izražavali površinu data je u tabeli ispod.
Jedinice za izražavanje zapremine
Grci su delili jedinice za zapreinu na jedinice sa suvim ili tečnim svojstvima , tečna su bila izveden isključivo zbog merenja vode i vina, dok su suva bila izvedena za merenje žitarica ili peska.
Rimsko carstvo
...
Autor: Milos Stojiljkovic 8/3
2015/16.